'Sai Baba geeft antwoord op diverse vragen 
die U bezig houden'

 

 

 

 

Hoofdstuk 15: Ashtangayoga 
(het achtvoudige pad van yoga)

[dit hoofdstuk in het Engels]

 

 

 

V. De ouderen zeggen dat yoga zeer belangrijk is om het geluk te smaken aan de cyclus van geboorte en dood te ontkomen. Over welke yoga spreken ze? 
A. In de Yogashastra staat dat bepaalde lichaamshoudingen (asana's) moeten worden beoefend om de steeds toenemende mentale onrust te doven en om de geest te reinigen. Verder ook om geloof en vertrouwen te versterken, om jnana te vestigen en om de kundalinishakti, die latent in de mens aanwezig is, te doen ontwaken.

V. Er wordt gezegd dat yoga uit een aantal onderdelen (anga's) bestaat. Hoeveel zijn er dat en hoe heten ze?
A. Er zijn er totaal acht, vandaar de naam ashtangayoga. Het zijn: onthechting/onthoudingen (yama), geestelijke discipline/inachtnemingen (niyama), lichaamshoudingen (asana), ademregulering (pranayama), naar binnen keren/verinnerlijking (prathyahara), concentratie (dharana), meditatie (dhyana) en in God verzonken zijn/absorptie (samadhi).

V. Moet je om bevrijding uit de kringloop van geboorte en dood (mukti) te bereiken alle acht tot in perfectie beoefenen of is één voldoende? 
A. Oh, mukti kan al bereikt worden als de eerste twee, yama en niyama, worden beheerst. Het universum wordt namelijk door die twee in stand gehouden, yama en niyama!

V. Als we over yoga spreken, wordt dan speciaal deze yoga bedoeld - ashtanga - of zijn er nog andere yoga's?  
A.
Dit is niet de enige yoga, er zijn er in totaal vier.

V. Welke zijn dat?
A.
Populair worden ze genoemd: mantrayoga, (bhaktiyoga),  rajayoga, layayoga en hathayoga.

V. Uit welke delen (anga's) bestaan deze vier op hun beurt?
A.
Domme jongen! Voor al de miljoenen mensen zijn de twee ogen de instrumenten om te zien, nietwaar? Zo zijn voor alle yoga's ook yama en niyama de ogen. Zonder deze twee kan niets waargenomen worden. Zuiverheid van geest is van het grootste belang voor iedere yogi en om dat te bereiken zijn yama en niyama onontbeerlijk. 

V. Wat bedooelt U met yama en niyama? Zijn ze misschien ook weer onderverdeeld in anga's of hebben ze kenmerkende karakteristieken?
A. Natuurlijk, elk heeft er tien. Je kunt slechts tot bevrijding komen als je in alle gegrondvest bent.

V. Welke tien vallen onder yama?
A. Geweldloosheid (ahimsa), waarheid (sathya), niet stelen (asteya), eerste stadium van het levenspad (brahmacharya), barmhartigheid (daya), eerlijkheid (arjava), geduld (kshama), morele moed (dhriti), bescheidenheid (mitahara), reinheid (soucha); deze behoren alle tot yama.

V. En de tien waarin niyama verdeeld kan worden?
A. Ascese (tapas), tevredenheid (santosha), onderscheidingsvermogen (astikya-buddhi), naastenliefde (dana), aanbidding (Ishvara-puja), luisteren naar de voorschriften om het doel te bereiken (vedanta-vakya-shravana) , eenwording (laya), intelligentie (mati), reciteren (japa) en een juiste levenswijze (vrata); deze tien vormen niyama. Ze vormen het echte fundament van het hemelse gebouw - moksha. Alle yogi's moeten er volledig in gegrondvest zijn, zowel in yama als in niyama.

V. Yoga legt ook de nadruk op asana's, zei U. Wat betekent dat precies?
A. Deze zijn erg geschikt voor atmajnani's en yogi's.

V. Er zijn een groot aantal variëteiten in asana's, nietwaar?
A. Ja, het aantal asana's is ook talrijk, maar de belangrijkste zijn siddha-sana, baddhapadma-sana, sarvanga-sana. Verder zijn er nog asana's als mayura(peacock)- en pashimoth-asana.

V. Wat is het nut van deze asana's?
A. Ze geven kracht aan het lichaam en maken concentratie van de geest voor langere tijd mogelijk.

V. Swami, vertelt U ook iets over pranayama. Hoeveel soorten zijn er?
A. Er zijn vele vormen, maar in de wereld van vandaag zijn de meeste onmogelijk te beoefenen; alleen die vormen die dhyana (meditatie) bevorderen moeten worden beoefend. Deze worden laghu-pranayama of vereenvoudigde systemen van adembeheersing genoemd.

V. Vereenvoudigde systemen? Hoe werken ze?
A. Zoals metalen in de smeltkroes boven het vuur worden gezuiverd, zo worden de slakken van karma door pranayama verwijderd en de geest wordt gezuiverd. Dit en kayasudhi zijn het resultaat, lichaam en geest worden beide gezuiverd. Er zijn twee soorten pranayama, namelijk met en zonder mantra. Zonder mantra kan op zijn beste alleen het lichaam worden getransformeerd, maar met mantra gebeurt dit ook met de geest.

V. Swami, hoe moeten we pranayama beoefenen?
A. Twee seconden inademen (puraka), vier seconden uitademen (rechaka), acht seconden inhouden van de adem (kumbhaka). Pranayama moet drie maanden lang zorgvuldig worden beoefend. Later kan de duur van puraka, rechaka en kumbhaka worden verdubbeld.
Als zes maanden lang ononderbroken is geoefend, nemen de activiteiten van de zinnen af. Als pranayama met vertrouwen en gevoel wordt beoefend, zal de onrust van de geest overgaan in kalmte. Anders wordt het slechts lichamelijke oefening die alleen fysieke gezondheid schenkt. Zuiver voedsel, leven in eenzaamheid (
brahmacharya), niet te veel praten, deze voorwaarden moeten strikt worden nageleefd.

V. U noemde vervolgens pratyahara. Uit welke onderdelen bestaat die?
A. Het zijn er drie: een vorm hebbend (sakara), zonder vorm (nirakara) en in het bewustzijn van het Zelf (Atmabhava), afhankelijk van het doel waarvoor men de zinnen onder controle en de geest in concentratie wil hebben. Als dat voor aanbidding van de vorm (saguna-upasana) is, dan hebben we te maken met sakara, indien het voor aanbidding van het vormloze (nirguna-upasana) is, is er sprake van nirakara en voor realisatie van het sathyam(waarheid)-jnanam(kennis)-anantam(eeuwig, oneindig) Paramatma is het Atmabhava.

V. En dharana, Swami, wat wordt daarmee bedoeld? Hoeveel soorten zijn er?
A. Mijn jongen, er is maar één dharana. Dat is de staat van de wijze, stevig gevestigd in het bewustzijn van zijn Godheid die vereerd wordt (Ishtadevata)  of Brahma-bewustzijn, zoals de aarde een berg torst.

V. De volgende is dhyana (meditatie), dacht ik. Heeft dat verschillende vormen?
A. Nee, nee. Ook dhyana is enkelvoudig. Als de aandacht één-puntig gericht is, zonder afwijking, is er sprake van dhyana, ongeacht of die op de vorm of op het vormloze gericht is.

V. Tenslotte: samadhi, wat houdt dat in?
A. Samadhi is het fixeren van de geest, vrij van alle impulsen en beroering, op de Heer of op de eigen realiteit. Het is de toestand waarin men zich in zijn eigen ware natuur bevindt. Samadhi is het vrij zijn van alle dualiteit; de geest zal onwrikbaar blijven bij ervaringen van dualiteit. Hij zal schijnen als een vlam in een windstille kamer. Hij is nishchala - onbewogen, onbeweeglijk.

V. Swami, hoe manifesteert zo'n geest zich? Kunt U dat aan de hand van voorbeelden verduidelijken?
A. Beste jongen, als je het draadje door een naald moet steken, moet je je op deze bezigheid concentreren en het eind van het draadje moet spits zijn en recht gehouden worden, nietwaar? Evenzo zal, om de genade van God te verwerven, hetgeen subtieler is dan het subtielste, de geest standvastig moeten zijn en ogen en zinnen zullen gericht moeten zijn op dat proces.

 

 

Zie ook:
Bhagavad Gîtâ, Hoofdstuk 2 : 47 & 48
(47) Je hebt zeker het recht je plicht te doen maar niet de claim over de vruchten wanneer dan ook; zie jezelf nooit als de oorzaak van de resultaten daar je nooit gehechtheid moet laten samengaan met een religieuze plicht.  (48) Doe je werk op die manier verbonden blijvend in het opgeven van die gedachtengang, o Dhananjaya [Arjuna als degene die de weelde verovert] en blijf evenwichtig in slagen en falen daar de realisatie van deze gelijkmoedigheid is wat yoga wordt genoemd.
 

 

 

    

Inhoudsopgave      
Woordenlijst Prasnottara